Ног æхсызгон хабар рынчын сывæллæтты бинонтæн
Республикæ Хуссар Ирыстоны столицæ Цхинвалы сентябрæй райдайдзысты адаптивон ленк кæнынæй ахуыртæ рынчын сывæллæттæн, кæцытæ уагъд цæудзысты æнæаргъæй. Уый фæдыл нæ республикæмæ Уæрæсейы Федерацийæ æрхуыдтой фæлтæрд тренер Дмитрий Кузнецовы æмæ ныридæгæн бабæрæг кодта йæ куыстæн цы уавæртæ ис æмæ куыд кусдзæнис, уый фæдыл зонæнтæ. Æмæ ныр йæхи цæттæ кæны ног хъомылгæнинæгтæ райсынмæ. Нæ республикæйы адаптивон ленк кæнынмæ чи бацæуа, æхсызгонæй кæй хъæуы, ахæм рынчын сывæллæттæ бирæ ис æмæ хабар фехъусгæйæ, уыдонæн сæ бинонтæ тынг бацин кодтой.
Адаптивон ленк кæнын у – доны физкультурон-спортивон дисциплинæ, кæцыйæн ис йæхи сæрмагонд программæтæ æмæ нормативтæ.
Цæмæй ацы хъуыддаджы фæдыл бæстондæр информаци райстаиккой бынæттон журналисттæ, уый тыххæй информацион агентад «Спутник Хуссар Ирыстон»-ы пресс-центрмæ æрбахуыдтой Дмитрий Кузнецовы, РХИ-йы сывæллæтты барты фæдыл æххæстбарджын Цхуырбаты Татьянæйы, РХИ-йы ленк кæныны федерацийы президент, тренер Евгения Терлеевайы æмæ нæ республикæйы сывæллæтты рынчындоны поликлиникæйы сæйраг дохтыр Хæныкъаты Ларисæйы. Уыдон брифингы рæстæджы банысан кодтой адаптивон ленк кæнын рынчын сывæллæттæн стыр æххуыс кæй у æмæ йын, куыд фæсарæнты, афтæ Уæрæсейы Федерацийы дæр кæй ис йæхи ахсджиаг бынат хос кæнын æмæ реабилитаци рацæуыны рæстæджы .
Рынчын сывæллæттæн æхсæнадæй иппæрдгонд цæмæй ма цæуой, ууыл архайы сывæллæтты омбудсмен Цхуырбаты Татьянæ. Уый йæ раныхасы банысан кодта, зæгъгæ, тынг æхсызгон у, кæй нын бантыст Хуссар Ирыстонмæ ахæм специалист æрхонын. «Æз бакуыстон æртæ проектыл, кæцытæ æххуыс уыдзысты нæ сывæллæттæн. Уыдон сты: иппотерапия, аквааэробикæ æмæ адаптивон ленк кæнын. Рынчын сывæллæтты ныййарджытæ арæх æрбахатынц, зæгъгæ, Уæрæсейы Федерацийы æндæр æмæ æндæр горæтты сæ сывæллæттæ реабилитаци куы рацæуынц, уæд сын хорз фæстиуджы-тæ вæййы. Махæй дæр домынц, цæмæй сын бынаты саразæм ахæм уавæртæ. Уымæн æмæ ал-æцы бинонтæн алыхатт нæ вæййы искуыдæм ацæуыны фадат.
Аныхас кодтон специалисттимæ, уыдонæй иу – Евгения Терлеева. Уый мæ сразæнгард кодта, цæмæй адаптивон ленк кæныны ахуыртæ бакæнæм Хуссар Ирыстоны дæр. Хицауадмæ бахатыдыстæм, цæмæй нын баххуыс кодтаиккой тренер æрхонын ардæм. Ивгъуыд азы нæ бахъыгдардта коронавирусы пандеми, ныр та цин кæнæм нæ зынаргъ тренеры æрцыдыл æмæ сентябрæй райдайдзæн йæ куыст. Иу афæдзæн уал бафыста контракт æмæ кæд æппæт дæр хорз уа, уæд та йæ адарддæр кæндзыстæм.
Уыцы рæстæгмæ Кузнецов бацæттæ кæндзæн чи йæ раива, ахæм специалисты, цæмæй куы ацæуа, уæд ахуыртæ ма ‘рлæууой», – загъта Цхуырбаты Татьянæ. Дарддæр ма банысан кодта йæ бæллицц кæй у сывæллæтты реабилитацион центртæ специалон тренажертæй сифтонг кæнын æмæ сæрмагонд сывæллæтты инклюзивон фæзуæттæ саразын. (Инклюзи – социумы активон цард).
«Цхинвалы скъола-интернаты коррекцион классы ахуыргæни-нæгтæн ныр фадат уыдзæн, цæмæй физкультурæйы урокты рæстæджы цæуой бассейнмæ адаптивон ленк кæнынмæ, афтæ ма ипподроммæ дæр. Уый сын уыдзæн бирæ пайда дæр се нæниздзинадæн», – загъта сывæллæтты омбудсмен.
Тренер Дмитрий Кузнецов бузныджы ныхæстæ загъта проекты аразджытæн æмæ загъта: «Мах кусдзыстæм аутизм, ДЦП, адæй-маджы æнцойгæнæн-змæлынгæнæн аппараты низтæй рынчын-тимæ, афтæ ма сæ психикæ хъыгдард кæмæн у æмæ йæ улæфæнтæй чи тыхсы, ахæм æмæ æндæр рынчын сывæллæттимæ. Алкæцы сывæллонимæ дæр фыццаг куыст цæудзæнис индивидуалон æгъдауæй æмæ сæ афтæмæй цадæггай хизын кæндзыстæм донмæ. Чи куыд йæхи дара доны, уымæ гæсгæ нæ куыст кæндзыстæм. Зæгъæм, аутизмæй рынчынтимæ хъуамæ уыцы иурæстæджы кæнай психологы куыст дæр. Хъуамæ дыл æнæмæнг сывæллон баууæнда.. Уыцы рæстæджы ныййарджытæ ма хъуамæ уой нæ фарсмæ, науæд сæ зæрдæ уыдонмæ фехсайы æмæ тренермæ нал фæкоммæ кæсынц. Нæ куысты фыццаг фæстиуджытæ рабæрæг вæййынц æртæ мæймæ. Зын кусæн ма вæййы ДЦП-йæ рынчын сывæллæттимæ дæр, уымæн æмæ сæ фыццаг фæхъæуы цæуын сахуыр кæнын æмæ уый та ахæссы бирæ рæстæг. Ленк кæныны руаджы уыцы фæстиуджытæ разынынц иу азы æмгъуыдмæ. Иу афæдзмæ ис гæнæн алкæцы сывæллонимæ дæр фæстиуæгджын куыст бакæнын кæд æмæ рынчынæн дохтыр бар дæтта.
Хæныкъаты Ларисæ дæр банысан кодта адаптивон ленк кæныны ахуыртæ уадзыны ахсджиаг хъуыддаг, афтæ ма сывæллæттæн æнæмæнгæй кæй у хосгæнæн физкультурæ дæр. Уый ныфс бавæрдта уырыссаг тренеримæ æмгуыстад кæй кæндзысты, уымæй. Хæныкъаты чызг ныййарджытæй домы, цæмæй-иу æнæмæнг аллергологы консультацитæ дæр райсой, уымæн æмæ бассейны вæййы хлор конд æмæ бирæтæн рахъыг кæны. Йæ ныхæстæм гæсгæ ныртæккæ Хуссар Ирыстоны ис 155 сахъатджын сывæллоны, кæцытæм хъæуы зæрдæхæлар ахаст дарын, уарзын æмæ сæ фарсмæ балæууын.
Ленк кæныны тренер Евгения Терлеева та журналисттæн куыд радзырдта, уымæ гæсгæ йæм рынчын сывæллæтты ныййарджытæ арæх æрбахатыдысты, цæмæй индивидуалонæй куыстаид семæ. Уый арæх куыста аутизм æмæ ДЦП-йæ рынчын сывæллæттимæ, фæлæ сæ специалист кæй хъуыдис, уый бæрæг уыд. Терлеевайы хъуыдымæ гæс-гæ, адаптивон ленк кæнынмæ активонæй чи цæуа, уыдонæн уыдзæн фæстиуджытæ æмæ ма фæстæдæр хайад кæй исдзысты куыд Хуссар Ирыстоны, афтæ Уæрæсейы уагъдцæуæг спортивон ерысты. Æрмæст, зæгъгæ, хъæуы фæндвидардзинад æмæ дæ сывæллон доны кæй фæцайдагъ уыдзæн, ууыл æууæндын. «Махæн не ‘хсæнад кæддæриддæр хъуамæ уа æххуысагур адæймæгты фарсмæ æмæ цас фылдæр уарзондзинад тауæм ахæм сывæллæттыл, уас фыл-дæр райхæлынц. Цæй æмæ æрбалæууæм сæ фарсмæ æмæ сын цы нæ бон уа, уымæй баххуыс кæнæм», – загъта Евгения Терлеева.
Адаптивон ленк кæныны тренеры æрцыдмæ рагæй чи бæллыд, ахæм ныййарджытæй сæ иу у нæ горæты цæрæг Джиоты Радмилæ. Уымæн ис 21 аздзыд чызг Гаглойты Вита æмæ у рынчын ДЦП-йæ. Радмилæйы фыццаг уырнгæ дæр нæ бакодта ацы хабар, фæлæ ныр катай кæны йæ чызджы бассейнмæ куыд кæндзæнис, ууыл.
Радмилæ куыд активон ныййарæг, афтæ тох кæны йæ сывæллоны æнæниздзинадыл æмæ арæх фарст æвæры, цæмæй рынчын сывæллæттæн Хуссар Ирыстоны дæр исты уавæртæ арæзт æрцæуой. Йæ фарсмæ сты æндæр ныййарджытæ дæр æмæ кæрæдзийæн стыр ныфс сты. Радмилæ куыд зæгъы, афтæмæй зоны цалдæр бинонты æмæ уыдон дæр хабар фехъусгæйæ, ныр сфæнд кодтой сæ сывæллæтты бассейнмæ бакæнынмæ. Джиоты Радмилæ газеты руаджы стыр бузныджы ныхæстæ зæгъы, се стыр рисыл сын чи риссы æмæ сæ чи хъуыды кæны, æппæт уыдонæн.
Цхуырбаты Лариса
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.