Аивады алы архайæгæн дæр йæхи сфæлдыстадон тых ис æмæ дзы йæхи фадæттæн, йæ арæхстдзинадмæ гæсгæ фæпайда кæны. Тӕхудиаг ӕмӕ амондджын вӕййынц, уыцы аивадон тыхӕй фаг ӕфсӕст чи вӕййы. Уыдон аивадуарзджыты кæсын кӕнынц сӕхимӕ ӕмӕ сын свӕййынц иууыл уарзондӕр. Ахӕм тыхджын аивадон хъомысӕй хайджын фӕци Цӕгат Ирыстоны Паддзахадон академион ансамбль «Алан»-ы кафӕг Мамиты Сослан дӕр. Ацы кӕстӕрӕн ӕрдз балӕвар кодта рӕсугъд уӕнгты конд ӕмӕ фидыц, уыимӕ иумӕ кафыны арӕхстдзинад. Дзӕуджыхъӕуы уӕвгӕйӕ, ӕнӕ бацӕугӕ нӕ фӕвӕййын “Алан”-ы коллективмӕ, фембӕлын ӕмӕ бацин кӕнын Мамийы фыртыл дӕр. Ансамблы раздæры аивадон разамонӕг, УФ-йы сгуыхт артист Къубалты Эльбрус мын уый тыххӕй афтӕ радзырдта:

– Мамиты Сослан «Алан»-ы у фыццӕгтӕй иу, сӕйраджыдӕр ӕххӕст кӕны «Ӕнӕнкъуысгӕ кафт», ацы номыр та ӕнцон нӕу. Уындӕй рӕсугъд лӕппу, къах-къухтыл куы фӕкафы, уӕд ӕм стыр цымыдисӕй фӕкӕсынц сценӕмӕкӕсджытӕ. Ис ӕм бирӕ хорздзинӕдтӕ, ис ын рӕсугъд къахфындзтӕ, кӕцытӕ ӕнӕмӕнгхъӕуӕг сты кафӕгӕн. Бахъуыды рӕстӕджы нӕм ис дыууӕ лӕппуйы, Мамийы фырты чи раива, ахӕмтӕ, фӕлӕ уӕддӕр не ‘ййафынц Сосланы. Сосланӕн Хуыцауæй лӕвӕрд у ацы кафты курдиат, ӕмбары йӕ, ацы кафтӕн кӕй рахъомыл ӕмӕ тырны, цӕмӕй ӕхцондзинад хӕсса сценӕмӕкӕсджытӕн.

Ацы кафты бӕрзонд ахадындзинады тыххӕй ӕнӕхъуаджы нӕ фыссы Грикурова Л. йӕ чиныг «Осетинские танцы»-йы, зӕгъгӕ, «Ӕнӕнкъуысгӕ кафт» ирон хореографийы ахсы стыр бынат. Алы кафӕгӕн йӕ бон нӕ бауыдзӕн уый сӕххӕст кӕнын, уымӕн хъӕуы диссаджы дӕсныдзинад ӕмӕ граци». Уыцы кафт ӕххӕст кӕнын та йӕ бон у Мамийы фыртӕн ӕмӕ ныр къорд азты йӕ бӕрзонд арӕхстдзинадӕй ӕхцондзинад хӕссы йӕ бирӕнымӕц табугӕнджытӕн.

Сослан Цхинвалы районы Къостайыхъӕуы рахъомыл. Уый йӕ чысылӕй фӕстӕмӕ йӕхимӕ тынг ӕлвӕста кафты аивад, йӕ зӕрдӕмӕ ӕввахс лӕууыд. Йӕ рӕсугъд фӕнд ын ӕмбӕрста йӕ ныййарӕг мад Дзерассӕ, æмæ йæ сразӕнгард кодта хъӕууон клубы кафджыты къордмӕ бацӕуынмӕ. Райдиан кълæсты скъоладзау сценӕмӕ схизгæйæ æмæ йын йæ уæнгты змæлдмæ бакæсгæйæ, йæ хъус æрдардта хӕдархайгӕ аивадон къорды къухдариуӕггӕнӕг, Хуссар Ирыстоны паддзахадон ансамбль «Симд»-ы артист Хуыгаты Хаджумар. Дӕсны кафӕг ӕмӕ арӕхстджын разамонӕг уайтагъд бафиппайдта, ацы суинаг кӕстӕрмӕ бӕллиццаг фидӕн кӕй ӕнхъӕлмӕ кӕсы. Ӕмӕ нӕ фӕрӕдыд: лӕппу алы кафт ӕххӕст кӕныныл дӕр куыста ӕнувыдӕй, йӕ зӕрдӕмӕ арф иста йӕ ахуыргӕнӕджы амындтытӕ. Иугӕр-иу концерты рӕстӕджы сценӕмӕ рахызт, уӕд дзы аивадуарзджытӕ истой стыр ӕхцондзинад, сценӕмӕ йӕм ӕрвыстой арфӕйы ныхӕстӕ ӕмӕ тыхджын къухӕмдзӕгъд. Ӕвзонг кӕстӕры уыдон тынгдӕр разӕнгард кодтой ӕмӕ уӕндон къахдзӕфтӕй йӕхицӕн фӕндаг гӕрста аивады дунемæ. Цалдӕр азы хъӕууон клубы фӕкафыны фӕстӕ йӕ фӕхуыдтой районы ансамбль «Амонд»-мӕ ӕмӕ йӕ тынг бауарзта коллектив.Мамийы фырты арӕхстджын ӕмӕ уӕлтӕмӕнджын кафты хабар йӕ хъустыл ӕруад Паддза-хадон ансамбль «Симд»-ы аивадон къухдариуӕггӕнӕг Къӕбысты Аслӕнбегӕн ӕмӕ йӕ ӕрбахуыдта йӕхимӕ.Уӕд Сослан нырма 10-ӕм къласы ахуыргӕнинаг уыд. 2005-ӕм азы та йӕ фӕхуыдтой Цӕгат Ирыстоны академион ансамбль «Алан»-мӕ. Нӕ, афтӕ ӕнцӕнттӕй нӕу ацы аивадон коллективы уӕнг суӕвын. Йӕ курдиат, ӕвзыгъддзинадмæ йын бакӕсынмӕ æмæ йын аргъ скæнынмæ ӕрӕмбырд сты ансамблы ӕппӕт уӕнгтӕ. Иугӕр ын йӕ арӕхстдзинадмӕ куы бакастысты, уӕд ӕмхъӕлӕсӕй сразы сты коллективмӕ йӕ райсыныл. Мамиты курдиатджын кафӕджы уыцы ӕууӕнк ноджы тынгдӕр сразӕнгард кодта ӕмӕ ӕдзухдӕр куыста ӕмӕ ныр дӕр архайы йӕ аивадон рӕзт ноджы бӕрзонддӕр къӕпхӕнмӕ сисыныл. Ацы хъуыддаджы йын стыр ӕххуыс фесты ансамблы раздӕры аивадон разамонджытӕ Къубалты Эльбрус, Козаты Станислав, Сикъоты Т., Суанты Валери ӕмӕ йæ ныры разамонӕг Тедеты Руслан.

Ансамбль афӕдзы дӕргъы 40-50 концерты равдисы куыд бынаты, афтӕ Уӕрӕсейы горӕтты ӕмӕ фӕсарӕнты дӕр. Цӕвиттон, ӕввахс фӕсарӕйнаг бӕстӕтæй уыдысты Таджикистан, Сомихстон, Азербайджан, Молдави, дард фӕсарӕйнаг бӕстӕтӕй Мексикӕ, Япон, Финлянди, Итали, Испани, Франц, Сири, Турк, Герман ӕмӕ ноджы бирӕ ӕндӕр рӕтты. Япон тынг ӕлгъин сты искӕмӕ сӕ зӕрдӕйы ӕнкъарӕнтӕ равдисынмӕ, дзырдтой сын, зӕгъгӕ, сымахмӕ дӕр ахӕм уазал ахаст равдисдзысты. Фӕлӕ куы бакастысты ирон аивадмӕ, уӕд сӕхи нал баурӕдтой ӕмӕ сӕ тыхджын къухӕмдзӕгъдӕй къултӕ дӕр рызтысты.

Мамиты Сослан сценӕйы аивады рӕзтмӕ йӕ уӕзгӕ хайбавӕрд кӕй хӕссы, уый тыххӕй йын 2007-ӕм азы лӕвӕрд ӕрцыд Хуссар Ирыстоны сгуыхт артисты кадджын ном ӕмӕ 2011-ӕм азы та райста Цӕгат Ирыстон-Аланийы сгуыхт артисты ном. Ӕрӕджы та йыл сӕмбӕлд ноджы иууыл стырдӕр хӕрзиуӕг: Цӕгат Ирыстон-Аланийы Сӕргълӕууӕг Битарты Вячеславы Барамындӕй Мамиты Сослан Петры фырт ссис республикæйы адӕмон артисты кадджын номы аккаг. Уый стыр ӕхсызгон уыд йӕ бирӕнымӕц табугӕнджытӕн.

Сослан амондджын у хисӕрмагонд царды дӕр, йе ‘мкъай Плиты Ноннаимӕ хъомыл кӕнынц дыууӕ фырты – Дауыт ӕмӕ Астаны ӕмӕ сӕ хурӕй ӕфсӕст уӕнт.

Хуыбиаты Никъала

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.