Зынгæ уæрæсейаг ахуыргонд, академик, Сеченовы университеты микробиологи æмæ вирусологийы кафедрæйы сæргълæууæг Витали Зверев куыд æмбарын кæны, афтæмæй вакцинацийы эксперимент адаргъ ис æмæ йын, хъыгагæн, ис æвзæр фæстиуджытæ.
«Вакцинацийы процедурæ хонынц, зæгъгæ у барвæндонæй, фæлæ йæ хъуыддаг куыд æвдисы, афтæмæй адæмæн кæнынц тыхми, алы амæлттæй сæ разы кæнынц вакцинæ саразыныл. Цыбырдзырдæй, фосау нæ скъæрынц вакцинацимæ, афтæмæй та йæ фæстиуджытыл хъуыды дæр ничи кæны. Диссаг ма уый у æмæ вакцинæ аразынц, коронавирусæй чи фæрынчын, уыдонæн дæр, кæцытæн ис бирæ антителатæ æмæ вакцинæ дæр нысанмæздæхт у антителатæ саразынмæ. Уæдæ ма ахæм адæймаджы вакцинæ цæмæн хъæуы, кæд æмæ йæ организмы ис антителатæ коронавирусы ныхмæ? Чидæртæ фæзæгъынц, зæгъгæ вакцинæйы фæстæ организм хуыздæр фæхъахъхъæны йæхи коронавирусон низæй, фæлæ уый раст хъуыды нæу, – кæцыфæнды низы фæстæ дæр организмы сырæзы иммунитет цæрæнбонтæм, кæнæ та дæргъвæтин рæстæгмæ. Стæй ма мæм, куыд дохтыр, афтæ диссаг кæсы, рынчын куы адзæбæх вæййы, уæд ын вакцинæ иу мæйы фæстæ куыд саразынц, уый. Чи сын саразы анализтæ антителаты тыххæй? Цæмæннæ аразынц комплексон анализтæ алкæцы адæймагæн дæр, цæмæй сбæлвырд кæной, ис ын вакцинæ аразæн æви нæ? Куыд сбæлвырд кæнынц, адæймаг ацы низæй рынчын уыдис æви нæ? Гæнæн ис æмæ кæмæндæр ацы низ ацыдис æнæсимптомтæй æмæ йын ис антителатæ. Ӕп-пæт ацы фактты фæдыл мæнмæ ис тынг бирæ фарстатæ», – зæгъы Витали Зверев.
Зынгæ ахуыргонд ма куыд æмбарын кæны, афтæмæй коронавирус сæрды тæвд бонты рæстæджы хъуамæ æрлæмæгъ уыдаид æмæ рынчынты нымæц фæкъаддæр уыдаид. Фæлæ рынчынты нымæц æдзух кодта фылдæр, вакцинæ чи сарæзта, уыдоны нымæц куыд фылдæр кодта, афтæ.
Академикы ныхæстæм гæсгæ коронавирусы пандимийы размæ нæ медицинæйыл адæм тынг не ‘ууæндыдысты æмæ ныр та – бынтондæр…
«Ис афтæ хъуыдыгæнджытæ, ома дохтыртæ барæй нæ тох кæнынц кæцыдæр низты ныхмæ, фæлæ сæ дарынц иу æмвæзадыл, цæмæй адæм фылдæр æхцайы фæрæзтæ хардз кæной сæхицæн схос кæнынæн. Уый та нысан кæны, фармацефтикæйы бизнес адæмы тугæй кæй кæны фæллæйттæ».
«Вирусон низтыл цæмæй фæтых уæм, уый тыххæй нæ æнæмæнг фæхъæуы коллективон иммунитет. Алкæцы вирусы бахæцыны фæстæ алы адæймагæн дæр сæвзæры иммунитет уыцы низы ныхмæ, – кæддæрты нæ сæвзæры, уымæн æмæ кæцыдæр вирустæ тынг тагъд аивынц сæ структурæ. Куыд уынæм, афтæмæй коронавирус дæр тагъд ивы йе структурæ æмæ уымæ гæсгæ йæ ныхмæ стох кæндзæнис æрмæстдæр адæймагæн йæхи иммунитет. Вакцинæ ацы уавæры у æдых æмæ æрмæстдæр хæссы зиан. Коллективон иммунитет сырæздзæнис, чи дзы фæрынчын уа, æрмæстдæр уыдоны фæрцы.
Зæгъæм, фадынæг æмæ полиомелиты вакцинæтæ дæттынц цæрæнбонтæм иммунитет адæймагæн, уымæн æмæ сты гъæдджын. Фæлæ уый нæ нысан кæны æмæ ацы низтæ бынтондæр фесæфтысты – куы нæ уал аразæм сæ ныхмæ вакцинæ, уæд та ацы низтæ фæстæмæ апарахат уыдзысты. Хъуыддаг уый мидæг ис æмæ ацы низты тыххæй æрмæстдæр иу хатт саразæм вакцинæ. Æмæ коронавирус цæрæнбонтæм немæ цæрдзæнис æмæ уæд хъуамæ рæстæгæй-рæстæгмæ вакцинæ аразæм?
Зæгъын ма мæ фæнды антителаты тыххæй дæр, уымæн æмæ адæмы сайынц, цæмæй сæ сразæнгард кæной вакцинæ саразынмæ. Фыццаджыдæр, бамбарын хъæуы уый æмæ антителатæ кæй не сты иммунитеты фидардзинадыл дзурæг. Низы фæзынды фæстиуæгæн организмы сæвзæрынц антителатæ, фæлæ уыдон цыдæр рæстæджы фæстæ фесæфынц – афтæ у организмы сконд. Фæлæ адæймаджы чырæгтæ бахъуыды кæнынц низыхатт æмæ фидæны уыцы низ ногæй куы æрбахауа адæймагмæ, уæд организм æвиппайды сараздзæнис антителатæ йæ ныхмæ стох кæнынæн», – банысан кодта Витали Зверев.
Академикы хъуыдымæ гæсгæ ма, бирæ адæм кæй мæлы коронавирусæй, уый низы тæссагдзинадыл дзурæг нæу, фæлæ раст кæй нæ хос кæнынц рынчынтæн, уый аххос у. Витали Зверевы хъуыдымæ гæсгæ 1-2 азы æмгъуыдмæ арæзт æрцæудзæнис хуыздæр вакцинæ, кæцы уыдзæнис бирæ эффективондæр, æмæ йæ аразын хъæудзæнис, æрмæстдæр æнæмæнг кæй хъæуы, ахæмтæн.
Елена Терешина – биологон зонæдты доктор, Пироговы номыл университеты лабораторийы къухдариуæггæнæг.
«Низимæ тох кæнынæн ис дыууæ амалы – вакцинаци æмæ хос кæнын. Абоны бон коронавирусы ныхмæ вакцинæ арæзт кæй нæй, уый фæстиуæгæн ма нын баззадис рæстмæ схемæ саразын хос кæнынæн. Цы вакцинæтæ аразынц адæмæн, уыдонæн вакцинæ схонæн дæр нæй, уымæн æмæ сæ нырма фæлваргæ кæнынц. Кæд æмæ ахæм вакцинæты ныры онг цæрæгойтыл фæлвæрдтой, уæд сæ ныр та, хъыгагæн, адæмыл фæлварынц.
Адæм ма дих кæнынц дыууæ категорийыл – иутæн дзы низ бахæцыны фæстиуæгæн сæвзæры антителатæ, иннæтæн та иммунитет сæвзæры чырæгты мидæг. Статистикæ йæ куыд æвдисы, афтæмæй фылдæр хатт ногæй коронавирус бахæцы, антителатæ кæмæн вæййы, ахæмтыл. Уыимæ ма иу-мæ антителатæ кæмæн ис, уыдон арæхдæр рынчын кæнынц æндæр респираторон низ-тæй дæр. Уый та нысан кæны, антителатæ адæймаджы кæй нæ хъахъхъæнынц æмæ фидар иммунитетыл дзурæг дæр кæй не сты, уый», – загъта Елена Терешина.
Елена Кириченко – зынгæ уæрæсейаг химик-генетик, молекулярон биолог.
«Нырма бæлвырдæй зындгонд нæу, коронавирусон низæй рынчын кæнынц адæм æви æндæр низæй. Ацы низ куы апарахат ис, уæд ВОЗ расидтис, зæгъгæ у коронавирусон низ. Афтæмæй та иу зонадон куыст дæр ничи бакодта ацы ног фæзынгæ низы тыххæй, ничи йæ сбæлвырд кодта, афтæ дæр ничи ахъуыды кодта, чизоны бактериалон низ кæнæ пневмани у. Ныридæгæн уавæр афтæ æвзæр у æмæ дохтыртæ æндæр низтæй рынчынтæн дæр авæрынц коронавирусы диагноз. Зæгъæм, палатæйы хуыссынц æртæ рынчыны – иуæн дзы ис диарея, иннæмæн дыууæварсон пневмани, æртыккаг та тыхсы аллергийæ. Ацы æртæ рынчынæн ис æмхуызон симптомтæ æмæ сын абоны бон дохтыр хос кæндзæнис коронавирусæн. Фарста, рынчынтæ исты хуызы адзæбæх уыдзысты?», – зæгъы Елена Кириченко.
Владислав Ласкавый – уæрæсейаг академик, ветеринарон зонæдты доктор.
«Коронавирус сбæлвырд кодтой фосæн 1946 азы æмæ советон дуджы ацы низ сахуыр кæныны тыххæй бирæ куыст æрцыдис. Ахуыргæндтæ хъавыдысты вакцинæ саразынмæ дæр, фæлæ сын бирæ азты дæргъы нæ бантыстис. Иртасæн куыстыты фæстиуæгæн ма сбæлвырд кодтой – коронавирусы эпидемийы рæстæджы никæцы низы ныхмæ хъæуы вакцинаци аразын, уæд коронавирус ноджы парахатдæр фæкæны. Стæй ма архайдтой антителатæ аразыныл дæр, фæлæ куыд рабæрæг, афтæмæй-иу антителаты фæфылдæримæ коронавирусы низ дæр фæкарздæр ис. Куыд уынæм абоны бон, афтæмæй вакцинацийы процессимæ фылдæр кæ-нынц рынчынтæ дæр æмæ, хъыгагæн, ахæм методтæй архайгæйæ нæ фæтых уыдзыс-тæм ацы низыл», – зæгъы Владислав Ласкавый.
Мыхуырмæ йæ бацæттæ кодта
ДЖИОТЫ Алыксандр
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.