БАНЫСАН КОДТОЙ АССОЦИАЦИЙЫ ЮБИЛЕЙ

21-æм декабры Хуссар Ирыстоны паддзахадон университеты актон залмæ æрбамбырд бирæ адæм. Уыцы бон уæлдæр ахуырадон уагдоны банысан кодтой Хуссар Ирыстоны Уырыссаг æвзаг æмæ литераурæйы ахуыргæнджыты ассоциацийы сырæзты 10-азы юбилей. Мадзалмæ æрбацыдысты паддзахады сæргълæууæг Бибылты Анатоли, Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы æххæстбарджын минæвар Марат Кулахметов, РХИ-йы Россотрудничествойы минæварады къухдариуæггæнæг Сергей Скворцов, ХИПУ-йы ректор Тедеты Вадим, РХИ-йы Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали æмæ æндæртæ.

Уазджытæн раарфæ кодта Уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджыты ассоциацийы президент, ХИПУ-йы проректор уырыссаг æвзаджы кафедрæйы сæргълæууæг Тедеты Зæлинæ. Уый банысан кодта, зæгъгæ, абон Ассоциаци у сфæлдыстадон куыстгæнæг ахуыргæнджыты центр æмæ Республикæ Хуссар Ирыстоны уырыссаг æвзаг æмæ литературæ размæ кæныны ли-дер, дунеон гуманитарон æм-гуыстады конструктивон фæндæгтæй иу, методикон дæсныдзинады университет æмæ ирон-уæрæсейаг культурон диалогы фактор. «Мах фæндыд ахуыргæнджытæ, ахуыргæндтæ æмæ студенттæн пайда чи уыдаид, ахæм организаци саразын, нæ архайдæн ахæм формæ радтын, цæмæй дзы 21-æм æнусы уырыссаг æвзаг амоныны хъуыддаг æвдыст цыдаид æххæстдæрæй. Уыимæ мах ориентаци кодтам ууыл дæр, цæмæй ахуыргæнджыты зонгæ кæнæм уырыссаг æвзаг амоныны практикæимæ, алыгъуызон теоритæ æмæ нырыккон зонады концепцитимæ, ахуыры традицион методтæй спайда кæныны æн-тыстджын цæвиттонтимæ æмæ сын æвдыстаиккам инновацитæ, кæцыты ‘хсæн абон аккаг бынат ахсынц электронон лингводидактикæ, лингвокультурологон ахаст. Уый мах райстам Хуссар Ирыстоны иумиагахуырадон скъолаты уырыссаг æвзаг ахуыр кæнын æмæ амоныны сæйраг ахасты хуызы. Фæстейæ ис Ассоциацийы царды æнæхъæн эпохæ, кæцы историйы баззайдзæн, куыд республикæйы уырыссаг æвзаджы статусы тыххæй референдум ауадзыны размæ уырыссаг æвзаджы ахуыргæнджыты национ ассоциаци байгом кæныны рæстæг, афтæ уæлдай активондæр сфæлдыстадон куыстгæнæг уырыссаг æвзаджы ахуыргæнджыты педагогон æмæхсæнадмæ æрбаиу кæныны рæстæг, кæцытæ æххæст тыхтæй дæр архайдтой уырыссаг æвзаг популяризаци кæныныл», – загъта уый. Тедеты Зæлинæ раарфæ кодта республикæйы къухдариуæгадæн æппæт фарстыты дæр сæ фарсхæцынады æмæ æххуысы тыххæй. Афтæ ма раарфæ кодта уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджытæн сæ рухсадон уæзгæ куысты тыххæй.

Президент Бибылты Анатоли, Хуссар Ирыстоны уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджыты Ассоциацийы кадджын уæнг йæ раныхасы банысан кодта, зæгъгæ, Ассоциацийæн ис хорз истори, дæс азмæ уый среализаци кодта бирæнымæц проекттæ, кæцытæ здæхт сты уырыссаг æвзаджы рæзтмæ. «Ассоциаци æрбаиу кодта ахæм адæймæгты, кæцытæ æнувыд сты сæ хъуыддагыл, уарзынц нын нæ сывæллæтты æмæ алцыдæр аразынц, цæмæй уыдон хорз æмæ рæсугъд дзурой уырыссаг æвзагыл. Мах сæрыстыр стæм уымæй, æмæ нæ сывæллæттæ кæй свæййынц олимпиадæты уæлахиздзаутæ æмæ призертæ æрмæст нæ республикæйы нæ, фæлæ ма Уæрæсейы Федерацийы территорийыл дæр. Уымæй дарддæр ма мах уы-нæм уый дæр æмæ нæ абитуриенттæ ахуыр кæнынмæ кæй бацæуынц Уæрæсейы Федерацийы хуыздæр уæлдæр ахуырадон уагдæттæм. Уый у нæ ахуыргæнджыты æвæллайгæ куысты фæстиуæг», – банысан кодта Президент. Паддзахады сæргълæууæг бузныджы ныхæстæ загъта Ассоциацийы уæнгтæн се ‘ппæтæн дæр æмæ уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджытæн Хуссар Ирыстоны уырыссаг æвзаджы рæзтмæ се стыр хайбавæрды тыххæй. «Уырыссаг æвзаг у Уæрæсейы Федерацийы цæрæг æппæт адæмты бындур. Абон нæ республикæ æвдисы уырыссаг æвзаджы зонындзинæдты бæрзонд æмвæзад. Уырны мæ, дарддæр мах ноджыдæр кæй рæздзыстæм æмæ фидардæр кæндзыстæм, уый. Нæ сæйраг хæс у нæ паддзахадæн ахуыргонд фæсивæд схъомыл кæнын», – загъта Бибылты Анатоли.

Уæрæсейы æххæстбарджын минæвар Марат Кулахметов  раарфæ кодта Ассоциацийы уæнгтæн сæ юбилейон бæрæгбоны цытæн, бафæндыд æй уыдонæн æнтыстытæ, хорз ахуыргæнинæгтæ схъомыл кæнын æмæ хорз ногазон зæрдæйы равг. Уый банысан кодта, зæгъгæ, уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджытæ кæнынц стыр куыст. «Мах, Мæскуыйы уырыссаг æвзаджы проблемæйыл куы фæуынаффæ кæнæм, уæд æз фæзæгъын, зæгъгæ, махмæ республикæйы ацы планы ис тынг хорз уавæртæ, уымæн æмæ Хуссар Ирыстоны ис уырыссаг æвзаджы ахуыргæнджыты Ассоциаци. Сæ хъуыддаджы æцæг дæсныты фæрцы уырыссаг æвзаг æнтыстджынæй рæзы хуссарирыстойнаг зæххыл», – загъта уый.

Мадзалы раныхас кодта Тедеты Вадим. Йæ ныхæстæм гæсгæ Ассоциацийæн сæ бирæнымæц æнтыстыты тыххæй зæгъын хъæуы бузныджы ныхæстæ. «Стыр бузныг æппæт уыдонæн, кæцытæ архайынц, цæмæй Ассоциаци эффективонæй архайа. Кæй зæгъын æй хъæуы, уым егъау хайбавæрд ис паддзахады сæргълæууæг Бибылты Анатолийæн, республикæйы Уæрæсейы минæвар Марат Кулахметовæн, Россотрудничествойæн, Ахуырады министрадæн æмæ уырыссаг æвзаджы ахуыргæнджытæн. Уырны мæ, нæ университет кæй суыдзæн æцæг уырыссаг хæдзар, æппæт Хуссар Кавказы уырыссаг дунейы центр», – загъта ректор. Уый ма йæ ныхасмæ бафтыдта, зæгъгæ, дарддæр дæр Ассоциацийы эффективон куысты тыххæй хуссарирыстойнаг уæлдæр ахуырадон уагдон архайдзæн æппæт тыхтæ æмæ ресурстæй дæр.

Сæ юбилейы цытæн ма Ассоциацийæн раарфæ кодтой Парламенты Сæрдар Тадтаты Алан, Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали æмæ Хуссар Ирыстоны Россотрудничествойы къухдариуæггæнæг Сергей Скворцов. Ассоциацимæ сæ юбилейы цы-тæн арфæйы фыстæджытæ æрæрвыстой уырыссаг æвзаг  æмæ литературæйы ахуыргæнджыты дунеон Ассоциацийы къухдариуæггæнæг Владимир Толстой, Пушкины номыл уырыссаг æвзаджы паддзахадон институт, Цæгат Кавказы федералон университет, «Русский мир»-ы фонд, Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы минæварады раздæры уынаффæгæнæг Сергей Манько, горæт Цхинвалы администрацийы сæргълæууæг Коцты Алан, хуссар-ирыстойнаг-болгайраг хæлардзинады æхсæнад, фысджытæ, драматургтæ, фысджыты интернационалон цæдисы уæнг Гаглойты Евгени æмæ æндæртæ.

Мадзал адарддæр дискуссийæ ахæм темæйыл: «Русский язык и развитие культуры речи», зæгъгæ, республикæйы уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы активондæр ахуыргæнджыты хайадистæй. Дискуссийы хайад райстой Тедеты Зæлинæ, «Русский мир»-ы фонды президент Остъаты Джульеттæ, Ахуырад æмæ зонады министры хæдивæг Гаглойты Элиса, уырыссаг æмæ фæсарæйнаг литературæйы кафедрæйы сæргълæууæг Пæрæстаты Мананæ, уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнæг Плиты Риммæ.

Мадзалы хайадисджытæй алчидæр райста юбилейон чиныг-фотоальбом, кæцы цæстуынгæйæ æвдисы Ассоциацийы архайд дæс азы дæргъы. Рауагъд рухс федта Бибылты Анатолийы æххуысы фæрцы. Банысан кæнын ма хъæуы уый дæр, æмæ Ассоциацийы эгидæйы бын 2013 азæй фæстæмæ уагъд кæй цæуы зонадон-методикон æмæ æхсæнадон-литературон  журнал «Русское слово в Южной Осетии», зæгъгæ. Журналы номырты фылдæр хай мыхуыр æрцыд ХИПУ-йы типографы. Юбилейон мадзал фæцис бæрæгбонон концертæй.

ДЖИОТЫ Екатеринæ