Абон 2-æм апрелы бæрæг кæнынц сывæллæтты чиныджы Æппæтдунеон бон. Бæрæг æй кæнынц фысджытæ, чиныгкæсджытæ, рауагъдадты кусджытæ, нывгæнджытæ, иллюстратортæ.
Ацы бон райгуырд даниаг аргъæуттæ фыссæг Ганс Христиан Андерсен æмæ растдæр йæ райгуырды боны цытæн нысан цæуы ацы бæрæгбон. Йæ инициатор та уыд Сывæллæтты чиныджы æхсæнадон советы фыццаг президент æмæ сывæллæтты дунеон литературæйы культурæйы архайæг Е. Лепман. Уымæн йæ зындгонд фразæ у: «Нæ сывæллæттæн дæттут чингуытæ, æмæ сын сымах ратдзыстут базыртæ».
Цымæ сабибонты нæ уарзондæр чиныг цавæр уыд? Æмæ-иу нæ цавæр аргъау бафтыдта дисы. Уæвгæ, æвæццæгæн, ахæмтæ бирæ ис.
Рæзгæ фæлтæрыл хъуыдыгæнгæйæ, бирæтæ сæ фидæн бонрæсугъддæр кæнынц. Зæгъæм, ахуыргæнджытæ æмæ литератортæ. Сæ иутæ азæй-азмæ сæ фæлтæрддзинад æмæ зонындзинæдтæ фылдæр кæнынц, иннæтæ та архайынц, цæмæй се сфæлдыстад сывæллæтты зæрдæмæ цæуа æмæ цымыдисæй кæсой чингуытæ.
Фæлæ сывæллæтты иу хай чиныг кæсынмæ æппындæр нæ бæллынц. Курдиатджын сывæллæттæ бирæ ис, фæлæ уыдон дæр, цы æрдзон курдиатæй хайджын сты, уымæй уæлдай ахуырыл æнувыд нал сты. Уыимæ хорз чиныг абон аслам аргъæй нал балхæндзынæ æмæ уый дæр кæрæдзийæ дард кæны чиныг æмæ чиныгкæсæджы, алкæйы къухы не ‘фты йæ балхæнын.
Райдайæн кълæсты ахуырад у бындур дарддæры ахуырæн, æмæ уыцы вазыгджын хæс сабитæ цæйбæрц бамбарой, уыйбæрц бæстон уыдзæни сæ дарддæры ахуыр æмæ царды фæндаг дæр.
Сусæггаг нæу, ивгъуыд рæстæг райдайæн ахуырады сæйраг нысан кæсын, фыссын, нымайын сахуыр кæнын кæй уыди, уый. Абон уый æгъгъæд нал у. Абон хъуамæ сывæллон райдайæн кълæсты бамбара, ахуыр æй цæмæн хъæуы, уый. Уыимæ ахуырдзаутæ сæ ахуыргæнæгимæ æмгуыст хъуамæ кæной æмæ зоной, иу адæймагæн æхсæнады стыр нысаниуæг кæй ис, æмæ йæ бон бирæ кæй у, уый. Алцы базонæн нæй, фæлæ адæймаг хъуамæ тырна фылдæрмæ. Адæймаг уыцы уагмæ уæлдай тынгдæр арæзт вæййы, искæй фарстæн æй дзуапп радтын куы фæхъæуы, кæнæ цыдæр хъуыддагмæ зæрдæргъæвд куы вæййы, уæд. Æмæ уæд алы фарстæн дæр йæхимæ, адæммæ, чингуыты дзуапп агурыныл ныллæууы.
Абоны сывæллæттæ чингуытæ нал кæсынц, уæлдайдæр та классикон литературæ æмæ, уымæ гæсгæ, сæ культурæ дæр у æндæр. Уый та сын ахуыры æвзарын кæны къуылымпыдзинæдтæ. Зæгъæм, чиныг цы сывæллæттæ нæ кæсынц, уыдонæн сæ бон нæу текстæн анализ скæнын, нæй сæм логикон хъуыдыкæ-нынад уымæн æмæ сæ миддуне у мæгуыр. Абоны рæстæг сабитæн æнæкастæй канд ирон литературæ нæ зайы, фæлæ уырыссаг æмæ æппæтдунеон классикон литературæ дæр. Уымæ гæсгæ скъолайы æппæты ахсджиагдæр хæс у сабийы сфæлдыстадон хуызы, хъуыдыгæнгæйæ кæсын сахуыр кæнын.
Чиныгкæсæгæн чиныг у удварны хæлц æмæ æнæ уымæй йæ бон цæрын нæ уыдзæн. Уымæ гæсгæ адæймагад цасфæнды ма ацæуа йæ рæзты фæндагыл, уæддæр æнæмæнг зæлдзысты чиныджы сыфты музыкалон зæлтæ. Уымæн стыр тых ис, фæлтæрты кæрæдзийыл бæтты.
ДРИАТЫ Лейла
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.