ФÆНДАГОН ЗМÆЛДЫ ФÆТКОЙТÆ ХЪАХЪХЪÆНЫН – АДÆЙМАДЖЫ ЦАРД БАХЪАХЪХЪÆНЫН

Паддзахадон инспекцийы сырæзтыл сæххæст 85 азы

Паддзахадон автоинспекцийы бон нæ республикæйы нысан цæуы æрвылаз дæр 3 июлы. 1936 азы Советон Цæдисы рæстæджы арæзт æрцыд Мидхъуыддæгты министрады Паддзахадон автомобилон инспекци.

Уæрæсейы Федерацийы мидхъуыддæгты раздæры министр Рашид Нургалиевы барамындæй 2009 азæй фæстæмæ та нысан цæуы Фæндагон змæлды æдасдзинады паддзахадон автоинспекцийы бонæй.  Æмæ ацы бон 85 азы дæргъы автоинспекцийы кусджытæ нымайынц сæ профессионалон бæрæгбоныл.

 

Хуссар Ирыстоны паддзахадон автоинспекцийы управленийы къухдариуæггæнæг инæлар-майор Джиоты Алан нын бæрæгбоны къæсæрыл радзырдта йæ дæлбар уагдоны куыст æмæ архайды тыххæй.

Йæ ныхæстæм гæсгæ Паддзахадон автоинспекцийы куыст, сæйраджыдæр, здæхт у фæндагон змæлды фæткойтæ хъахъхъæнын æмæ профилактикон куыстмæ, цыран бæрæг цæуынц, фæндагон змæлд гуымир æгъдауæй хæлд куы цæуынц, уыцы цаутæ, æндæр службæтимæ уадзынц рейдон мадзæлттæ.

Паддзахадон автоинспекцийы куыстæн аргъ кæнгæйæ, Джиоты Алан банысан кодта, зæгъгæ, уыдонæн сæйраг аргъгæнæг сты æхсæнад æмæ бæстæйы къухдариуæгад. Нæ фæндæгтыл кæд æмæ ницахæм фæндагон транспортон цаутæ ‘рцæуы æмæ шофыртæ фæндагон змæлды фæткойтæ нæ халынц, уæд зæгъæн ис афтæ, æмæ паддзахадон автоинспекцийы кусджытæ æххæст кæнынц сæ разылæууæг хæстæ æххæстбæрцæй.

 

Куысты проблемæтæ, нозтджын шофыртæ…

Хуымæтæг нæу автоинспекцийы кусджыты æрвылбонон куыст. Уыдон профилактикон куыст кæнынц æрмæст шофыртимæ нæ, фæлæ фистæгæй цæу-жытимæ дæр. Паддзахадон автоинспекцийы къухдариуæггæнæджы ныхæстæм гæсгæ сæ куыст, сæйраджыдæр, баст у адæймаджы цард æмæ æнæниздзинад бахъахъхъæнынимæ. Уый тыххæй тох кæнынц, фæндаджы фæткойтæ цы шофыртæ халынц, ахæмтимæ.

Дæнцæгæн æрхаста, ивгъуыд къуыри цы фæндагон змæлды фæткойтæ фехалыны 286 цауы хынцыд æрцыд, уыдонæй 18 кæй уыдысты нозтджынæй машинæ чи скъæрдта, ахæмтæ. Ахæм шофыртæ ивар цæуынц 20 мин сомы æмæ сын ист æрцæуынц автотранспорт скъæрыны бартæ. Афæдзы дæргъы ахæм шофыр ногæй куы фехала уыцы фæткой, уæд хаст цæуы 15 суткæйы ахæстоны бадыны тæрхон, кæнæ 30 мин сомы ивар. Дарддæр æй æртыккаг хатт куы бауромой нозтджынæй, уæд та йын дыууæ азы ахæстоны бадыны тæрхон.

Уымæй карздæр тæрхон нозтджын шофырты ныхмæ рахæссæн нæй. Шофыртæ сæхæдæг хъуамæ æнкъарой бæрндзинад æмæ нозтджынæй ма скъæрой автотранспорт, уымæн æмæ уый тæссаг у йæхицæн дæр æмæ æндæр æмбæстагæн дæр. Уый тыххæй профилактикон куыст цæуы хистæр кары скъоладзау фæсивæдимæ, цæмæй сæ хъуыдыйы ныббиноныг уа ацы ахсджиаг хъуыддаг. Нозт фыдбылызхæссæг у, æмæ уый алы æмбæстаг дæр хъуамæ æмбара.

Кæй зæгъын æй хъæуы, инспектор алы шофыры фæдыл кæм цæудзæн, фæлæ, уавæрæй пайдагæнгæйæ, автоинспекцийы къухдариуæггæнæг æрсидт не ‘мбæстæгтæм, цæмæй ма халой фæндагон змæлды фæткойтæ. Фæндагон змæлды æдасдзинад баст у махæй алкæуыл дæр – æрмæст шофыртыл нæ, фæлæ фистæгæй цæуджытыл æмæ велосипед скъæрджытæ æмæ æндæртыл дæр.

Хатт вæййы ахæм цаутæ дæр, æмæ шофыр, фæн-дагон змæлды фæткой фехалгæйæ, йæхи зылын-джыныл нæ фæнымайы. Æмæ уыцы рæстæджы инспектор кæны профилактикон куыст фæткхалæгимæ, бафæдзæхсы йæ, радон ахæм цау ма фæлхатт куы æрцæуа, уæд административон бæрндзинадмæ конд кæй æрцæудзæн, фæндагон змæлды фæткойтæ кæй халы, уый тыххæй.

 

Фæндагонд змæлды цаутæ фылдæр цахæм сты

Фæстаг фондз мæйы дæргъы хынцыд æрцыд 74 фæндагон-транспортон цауы, уыдонæй статистикон хыгъды ис 10. Ома, уыцы дæс цауы рæстæджы цауы хайадисæг æмбæстæгты бахъуыд медицинон æххуыс. Иннæ цаутæ уыдысты рæуæгау.

Ивгъуыд азты æмбæлон рæстæгимæ абаргæйæ ацы аз фæкъаддæр сты фæндагон-транспортон цаутæ.

Автортранспорт скъæрыны бары гæххæтт æмбæстагæн лæвæрд цæуы, 18 азы йыл куы сæххæст уа æмæ æмбæлон ахуыр куы райса, уæд. Фæстаг рæстæджы хынцыд æрцыд æртæ фæндагон-транспортон цауы æнахъомты хайадистæй. Ахæм цаутæ æрцæуы, сæйраджыдæр, ахуыры азы кæрон. Уымæ гæсгæ хатæм ныййарджытæм, сæ сывæллæттæ автотранспортон фæрæзтæ скъæрын зонынц, уый нæ нысан кæны афтæ, æмæ сæм сæ транспортон фæрæзтæ дæттой.

 

Автотранспорт уромыны культурæ

Горæт Цхинвалы фæндæгтæ ныртæккæ дзуапп нæ дæттынц, цы транспорт сыл цæуы, уыдонæн. Стæй нæ горæты нæй уромæн бынæттæ æмæ шофыртæ сæ транспорт уромынц æнæран бынæтты, чи – хæдзæртты раз, чи тротуарыл – кæцы категорион æгъдауæй нæй бар, уый у фæндагон змæлды фæткхалæн цаутæй сæ иу. Уымæ гæсгæ хатынц, цæмæй гæнæн уæвгæйæ автотранспорты хицæуттæ уромой сæ транспорт ахæм бынæтты, цæмæй ма æндæр шофырæн дæр фадат уа йæ транспорт æмбæлон ран бауромынæн. Ам бирæ бæстонкæнинаг фарстытæ ис – ног уынгтæ арæзт не ‘рцыд, фæндæгтæ фæуæрæхдæр кæныны фадат нын нæй, стæй схæрзарæзт хъæуы æппæт фæрсаг уынгтæ, аннæтты саразын хъæуы машинæты иуырдæм змæлд æмæ афтæ дарддæр. Уый тыххæй ис æмбæ-лон службæтæ æмæ иумæ æмзондæй биноныг хъуамæ цæуой ацы фарстытæ.

Сахатмæ 50 километрæй тагъддæр скъæрыны бар нæй транспортæн горæты территорийыл.

 

Кусджыты квалификаци фæбæрзонддæр кæнын

Паддзахадон автоинспекцийы къухдариуæгад беседæтæ уадзы æрвылбон йæ кусджытимæ. Уымæй уæлдай Мидхъуыддæгты министрады управленийы цы ахуырадон хай ис, уым дæр кусджытæн фадат ис сæ квалификаци бæрзонд кæнынæн. Уæрæсейы Федерацийы территорийыл цы студенттæ ахуыр кæны, уыдон практикæ цæуынц автоинспекцийы управленийы рæнхъыты.

Иумиагæй сисгæйæ, Мидхъуыддæгты министрады иууыл вазыгджындæр къабаз у паддзахадон автоинспекцийы куыст, уымæн æмæ кæцыфæнды кусæг дæр арæх æмбæлы фæткхалæгимæ, уыимæ кусы алыгъуызон.

 

Куысты ивындзинæдтæ æмæ бæрæгбонон арфæтæ

Паддзахадон автоинспекцийы куысты ивындзинæдтыл дзургæйæ, Джиоты Алан банысан кодта, зæгъгæ, ныртæккæ управленийы бæрæг хуыздæр у ифтонгад – автотранспортæй æмæ видеофиксатортæй. Æввахс рæстæджы «Æдас горæт»-ы фæлгæтты горæты алы бынæтты æвæрд æрцæудзысты видеокамерæтæ æмæ фæндагон змæлды фæткхалджытæ уый руаджы хынцыд цæудзысты.

Республикæйы территорийыл автоинспекцийы кусджытæ, иумиагæй сисгæйæ, сты 135. Уыдон æрвылбон дæр къæвда уа, хур уа, зымæг æви сæрд – гом арвы бын сæ хъус дарынц фæндагон змæлды уавæрмæ, хатт сæ комкоммæ хæстæй бакæнынц æндæр хæрзиуæгон хъуыддæгтæ дæр.

Паддзахадон автоинспекцийы управленийы къухдариуæггæнæг уавæрæй пайдагæнгæйæ арфæ кæны æппæт ацы структурæйы кусджытæн сæ профессионалон бæрæгбоны цытæн, йæ цæст сын бауарзта къаддæр фæндагон змæлды цаутæ æмæ куысты æнтыстытæ.

Мах дæр зæрдиаг арфæтæ кæнæм ацы ахсджиаг службæйы кусджытæн, арæх нæ бахъæуы сæ хæрзиуæгон куысты сæр пресс-турты æмæ æндæр балцыты рæстæджы. Æмæ уадз бархалæн цаутæм нæ, фæлæ фылдæр сæ куыст ахæм хъуыддæгтæм здæхт уæнт.

КЪÆБУЛТЫ Маринæ