Гуырдзыстонимæ арæныл байгом уыдзæн таможнæ

 

Хуссар Ирыстоны информаци æмæ мыхуыры комитеты уагъд æрцыд пресс-конференци РХИ-йы сæйраг таможнæйы управленийы сæргълæууæг Цхуырбаты Муратимæ. Пресс-конференци бацæуæн ныхасæй байгом кодта информацион агентад «Рес»-ы сæргълæууæг Уазæгты Юри.

Цхуырбаты Мурат журналисттæн радзырдта Ленингоры районы  «раздахæн»-ы Хуссар Ирыстон æмæ гуырдзыстоны арæныл баконд кæй æрцæудзæнис Таможнæ. Уый ма бафиппайдта, таможнæ кæй кусдзæнис фæрогдæргонд режимЫ. «Ацы къахдзæф арæзт цæуы Гуырдзыстонæй æрбаласгæ продукцийы гъæд æмæ гуырахсты контролы нысанæн», – дзырдта таможнæйы сæргълæууæг.

Цхуырбаты Мурат ма куыд загъта, афтæмæй Гуырдзыстонимæ арæныл уадзæн пункт бакæныны хъуыды фæзынд уырдыгæй æрбаласгæ продукцийы лæмбынæг мониторингы фæстæ:

«Куыд зонæм, афтæмæй уырдыгæй арæныл цы продукци ласт цыд Хуссар Ирмæ, уыдонæн хъалон фыст нæ цыд. Пункт бакæныны хъуыддаг та фадат ратдзæнис продукцийы гъæд æмæ гуырахстыл контроль кæнынæн. Уыцы арæныл кæд цалдæр азы ласт цæуы продукци, уæддæр хъалон кæй нæ фыстой, уый тыххæй паддзахады бюджетмæ ницы фиддонтæ цыд», – дзырдта Цхуырбаты Мурат.

Уымæй дарддæр ма ныртæккæ æрмæстдæр Ленингоры районы цæрджытæн ис Гуырдзыстонæй «Раздахæн»-ы уадзæн пунктыл уæзтæ ласыны бар. Бæрæг куыд у, афтæмæй пунктыл иу адæймагæн лæвæрд цæуы 50 кг. æрбаласыны бар. «Раздахæн»-ы чи лæууы, уыцы арæнхъахъхъæнджытæн та нæй уæргътæ барыны бар, æмæ уый та у таможнæйон органты хæс.

Уый ма загъта, ног таможнæйон пункт бакæныны фæдыл æппæт æнæмæнгхъæуæг гæххæттытæ ныртæккæ кæй сты æрæмдзыхы æмвæзадыл паддзахадон органтæм.

Цхуырбаты Мурат ма æрдзырдта ныртæккæ Паддзахады сæйраг таможнæйы иууыл риссагдæр фарст – не ‘мбæстæгты иуæй-иу категоритæн транспорты æрбаластимæ зындзинæдтæ кæй сæвзæрдзæнис, уый фæдыл. Уæрæсейы территорийыл Гуырдзыстонæй æрбакæнгæ машинæтæ балхæныны фæстæ уыдон конд æрцæуынц Хуссар Ирмæ. Ам таможнæйон лæггæдтæ рацæуыны фæстæ машинæ ахизы нæ территорийæ æмæ уый фæстæ нал рахизы арæныл. Ныртæккæ лæмбынæг хъусдард цæуы уыцы фарстмæ, алы æмбæстагыл дæр хицæнæй арæзт цæудзæнис картотекæ, цæмæй ацы фæткхалыны цаутæ фæкъаддæр уой, ома,  транспорт æрбаласыны проблемæтæ. 2010 азæй нырмæ ахæм цаутæн маниторинг аразгæ, рабæрæг 4000 машинæ кæй нал рахызт фæстæмæ арæныл Хуссар Ирмæ.

Цхуырбаты Мурат ма æрдзырдта фиддонты фæфылдæры фарстатыл дæр. Йæ ныхæстæм гæсгæ фарон ацы æмгъуыды дæргъы сæйраг таможнæйон управленийы комитет Паддзахадон бюджетмæ бахаста æрмæстдæр 26 милуан сомы. Ныридæгæн та уыдон сты 50 милуан сомы бæрц.

«Фиддонты фæфылдæрæн ахъаз уыдысты контролкæныны гъæд кæй фæхуыздæр æрбаласæггаг уæргътæн документацимæ лæмбынæгдæр хъусдард кæй уыд, уымæ гæсгæ. Амалиуæггæнджытæ активондæрæй райдыдтой ласын базайрæгтæ республикæмæ. Акцизтæ дæр цы продукцийæн лæвæрд цæуы, уыдон дæр хорз æфтиæгтæ хæссынц бюджетмæ. Уыцы иу æмрæстæг хæлцадон продуктты таможнæйон фиддонтæ нæ фæбæрзонддæр сты», – дзырдта Цхуырбаты Мурат.

Журналисттæ цымыдис кодтой республикæйы Сæйраг таможнæйон управлени æвзонг специалисттæй ифтонг цæуы, æви нæ. Лимиттæм гæсгæ республикæйы фæлгæтты чи кодта, уыдонæй.

«Цыдæриддæр æвзонг специалисттæ ахуыр кодтой таможнæйон фадыджы æмæ æрыздæхтысты Хуссар Ирыстонмæ, уыдон иууылдæр ифтонг æрцыдысты куысттæй! Уыдон мах сифтонг кодтам хицауадæй цы уæлæмхас штатон иуæгтæ æркуырдтам, уыцы бынæтты фæрцы. Студенттæ, ныртæккæ мах профессийыл ахуыр кæнынц Уæрæсейы уæлдæр ахуыргæнæндæтты, цы студенттæ ахуыр кæнынц уыдон дæр куыддæр Хуссар Ирмæ æрыздæхой, афтæ кусын райдайдзысты таможнæйон органты», – загъта Цхуырбаты Мурат.

РХИ-йы Таможнæйон управленийы сæргълæууæг ма куыд загъта, афтæмæй æрвылаз дæр сæйраг Таможнæйон управленийы хæстæ кæнынц фылдæрæй-фылдæр. Уымæ гæсгæ хъæуы алы фадыджы дæснытæ. «2018 азы æз æрдомдзынæн хицауадæй, цæмæй мæ управленийы конд æрцæуа уæлæмхас штаттæ. Мæ управленийы цы кусджытæ ис, уыдонæй та йæ хæстæ чинæ ‘ххæст кæна, уыимæ контракт фыст нал æрцæудзæн, йæ бынатмæ та конд æрцæудзæнис квалификациджын кусæг. Контракт та мах управлени кусæгимæ аразы иу азæй фондз азы онг æмгъуыдмæ».

Кæронбæттæны ма Цхуырбаты Мурат стыр бузныг загъта сæ коллегæтæн  Уæрæсейы Федерацийы сæйраг Таможнæйон управленийæн алыварсон æххуыс сын кæй кæнынц, уый тыххæй. Уæлдай æххуыс та, сын кæнынц техникон ифтонгадæй.

 

Уазæгты Марфа