Ивгъуыд къуырийы кæрон Цхинвалы банысан кодтой Александр Пушкины райгуырæн бон. Стыр уырыссаг поэтæн нæ горæты Пушкины уынджы йæ цырты раз кад кодтой хуссарирыстойнаг дзыллæйад. Бæрæгбонон мадзалы ма гениалон поэты сфæлдыстадæн табугæнджытæ йæ рухс ном арынæн сæвæрдтой дидинджытæ дæр. 6-æм июны Пушкины райгуырæн боны цытæн æппæт Уæрæсейы Федерацийы дæр банысан кæнынц Уырыссаг æвзаджы бон. Ацы бæрæгбон райдыдтой нысан кæнын 2011 азæй фæстæмæ.
Зынгæ уырыссаг æмæ гениалон поэт Александр Сергейы фырт Пушкинæн æнусон у йæ ном. Æнусон та уымæн у, æмæ йæ уацмыстæ цæрынц алы дуджы дæр, ахуыр сæ кæнынц фæлтæрæй-фæлтæрмæ.
Александр Пушкины райгуырæн бон куыд æппæт Уæрæсейы, афтæ нæ республикæйы дæр банысан кæнынц цытимæ. Уыцы хъуыддаг ссис традицион æмæ та ныр дæр 5-æм июны нæ горæты А. Пушкины цырты раз нысан æрцыд йæ райгуырдыл 221 азы сæххæсты бон. Ардæм бæрæгбонмæ æрбацыдысты Республикæ Хуссар Ирыстоны Президент Бибылты Анатоли, РХИ-йы Хицауады бæрнон кусджытæ, Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы Федерацийы æххæстбарджын минæвар Марат Кулахметов, Хуссар Ирыстоны «Рос-сотрудничество»-йы минæварады къухдариуæггæнæг Сергей Скворцов, нæ республикæйы уырыссаг æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджыты ассоциацийы президент Тедеты Залинæ, ХИПУ-йы уырыссаг филологийы факультеты ахуыргæнджытæ æмæ студенттæ.
Уырыссаг æвзаджы боны цытæн æрæмбырдуæвджытæн арфæйы ныхæстæ загъта Тедеты Залинæ æмæ цыбыртæй банысан кодта бæрæгбоны ахсджиагдзинад, йæ нысаниуæг. «Уырыссаг æвзаг ирон мадæлон æвзаджы æмрæнхъ Хуссар Ирыстоны у паддзахадон æмæ кæддæриддæр эффективон у паддзахады арæзтад æмæ размæцыды хъуыддагæн. Æвæджиаг тых кæмæн ис, уыцы цардæгас рæсугъд уырыссаг ныхас махæн æххуыс кодта сæрибары сæрыл тохы азты цæрынæн, Хуссар Ирыстоны æмбæстаг хъомыл кæнынæн, кæцы йæ удыхъæды иу кæны Райгуырæн бæстæмæ уарзондзинад æмæ Уæрæсейы культурæ æмæ йæ адæмæн аргъ кæнын», – загъта Тедейы чызг. Уый ма куыд банысан кодта, афтæмæй æндæр адæмты æмрæнхъ, Александр Пушкины сфæлдыстадыл хъомыл кæнынц фæлтæрæй фæлтæрмæ ирон адæм дæр. «Уырыссаг æвзаг зонын у Александр Сергейы фырт Пушкинмæ гом фæндаг, уый у стыр поэтимæ ныхас кæнынмæ фæндаг, уый у ирон æмæ уырыссаг культурæты диалогы райдиан. Пушкин Къостайау махæн у нæ уидаг. Уый у уырыссаг æвзаджы дæсны, кæцы йе сфæлдыстады равдыста æвзаджы рæсугъддзинад æмæ тых. Уырыссаг æвзаг у ирон адæмы стыр амонд æмæ хъысмæт, кæцы йæ рæстæджы загъта зындгонд ахуыргонд Абайты Васо. Сæйраг у, цæмæй ахуыр кæнæм æмæ зонæм, фыдæлтæй нын адджын чи, уыцы уырыссаг кæнæ Пушкины æвзаг», – банысан кодта уый.
Нæ бæстæйы сæргълæууæг Бибылты Анатоли дæр бæрæгбоны цытæн арфæ ракодта алкæмæн дæр æмæ банысан кодта поэты гениалондзинад. «Александр Пушкины хъысмæт у ирд æмæ трагикон. Пушкин йæ цардæй ма хъуамæ ахицæн уыдаид 37-аздзыдæй. Уыцы кары Уæрæсе ма хъуамæ фесæфтаид ахæм гениалон поэты. Пушкины абон онг дæр йе ‘мсисонтæй бирæтæ, стæй ахуыргæндтæ иртасынц æмæ йæ ахуыр кæнынц, фæлæ нырма никæмæн бантыст генийы кæронмæ сахуыр кæнын. Йе сфæлдыстад ын куы фæкæсæм, уæд нæ разы алы хатт дæр байгом вæййынц гениалон поэтмæ ног дуæрттæ. Йе сфæлдыстады йын уынæм цымыдисон æмæ парахат æвзаг, алкæмæн дæр нæ пайдайы æвзаг», – загъта Бибылты Анатоли. Пушкины цард æмæ сфæлдыстадыл дзургæйæ ма бæстæйы сæргълæууæг банысан кодта, зæгъгæ, уырыссаг поэт æгæрон уарзтæй уарзта, кæм схъомыл, уыцы къуым, æмткæй – Уæрæсейы.
«Уырыссаг æвзаг махæн у иууыл æввахсдæр. Уый у нæ историон цардвæндаджы айдæн. Уырыссаг æвзаг нын фадат дæтты уæндон къахдзæфтæ аразынæн царды æмæ æхсæнады алы фадгуыты дæр. Æрвылаз дæр сæдæгай ирон лæппутæ æмæ чызджытæ ахуыр кæнынмæ ацæуынц Уæрæсейы Федерацимæ æмæ уым райсынц уæлдæр ахуырад. Кæй зæгъын æй хъæуы, уыдонæн сæ ахуыр цæуы уырыссаг æвзагыл. Уырыссаг æвзаг нæ фæсивæды раз байгом кæны уæрæх фæндæгтæ сæ дарддæры царды æмæ сын хæссы ногдзинæдтæ, рухс фидæн. Абон Хуссар Ирыстоны уырыссаг æвзаг нæ зонын зын бамбарæн у. Ирон фысджытæ уарзтой уырыссаг поэтты æмæ стыр аргъ кодтой се сфæлдыстадæн дæр. Уымæ гæсгæ нын дыууæ æвзаджы дæр сты адджын æмæ æввахс», – загъта РХИ-йы Президент.
Бæрæгбоны цытæн ма арфæйы ныхæстæ загъта Марат Кулахметов дæр. Уый куыд банысан кодта, афтæмæй алкæцы адæмтæн дæр ис сæхи стъалытæ, гениалон фысджытæ. «Англисаг адæмæн – Шекспир, немыцæгтæн – Гете, испайнæгтæн – Сервантес, уырыссаг адæмæн æмæ махæн та – Александр Сергейы фырт Пушкин. Дуне, адæймаджы уд æмæ нæ алфæмблай цы æрдз ис, уый мах чысылæй базонæм Пушкины дзырдтæй. Уырыссаг æвзаг нæ сабидугмæ æрбацæуы нæ уарзон фыссæджы аргъæутты руаджы. Пушкины æвзаг махæн у иумиаг æвзаг æмæ йыл хъæуы нæ фæстагæтты ахуыр кæнын», – загъта Хуссар Ирыстоны Уæрæсейы Федерацийы æххæстбарджын минæвар.
Пушкины цард æмæ сфæлдыстады тыххæй, афтæ ма уырыссаг æвзаджы ахадындзинад æмæ нысаниуæджы тыххæй раныхас кодтой æндæртæ дæр.
Александр Пушкины райгуырæн боны цытæн бæрæгбонон мадзалы йе сфæлдыстадæн табугæнджытæ кастысты поэты æмдзæвгæтæ, уый фæстæ генийы цырты раз йæ хайадисджытæ сæвæрдтой дидинджытæ.
ЦХУЫРБАТЫ Ларисæ
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.