Æрæджы цардæй ахицæн Хуссар Ирыстон æмæ ГССР-йы сгуыхт артист, дунеон конкурсты бирæнымæц премиты лауреат Къæбысты Аслæнбег (Пыцыкк) Григолы фырт. Уый уыд ирон аивады стыр дæсны, кафты аивад бауарзын кодта бирæ фæлтæрæн æмæ йын кадимæ дарддæр кодтой æмæ кæнынц йæ хорз хъуыддæгтæ. Къæбысты Аслæнбег кафты аивады цы арф фæд ныууагъта, уый ирон аивадуарзджытæй рох никуы уыдзæн, йæ диссаджы аивад та цæстæвæрæн уыдзæн, йæ кæлæнгæнæг кафтимæ йын зонгæ чи уыд, уыдонæн. Цыбыртæй мæ базонгæ кæнын фæнды газеткæсджыты Асланы иуæй-иу цæстæвæрæн архайдтыты тыххæй. Аслан хæрзчысылæй æрлæууыд кафты аивады фæндагыл, райдианы кафыд Хуссар Ирыстоны зард æмæ кафты паддзахадон ансамбль «Симд»-ы сывæллæтты кафджыты къорды. Уыцы рæстæджы йæ ахуыргæнджытæ уыдысты Гуырдзыстоны сгуыхт артисттæ Дзадтиаты Уакка æмæ Еналдыты Уахтъанг (Чали). Æрдзæй стыр курдиаты хицау уыд æмæ хæрз цыбыр рæстæгмæ йæхимæ æркæсын кодта аивадуарзджыты дæр æмæ йæ ахуыргæнджыты дæр. Чысыл фæстæдæр ссис ансамбль «Симд»-ы сæйраг къорды артист æмæ ам ноджы тынгдæр райхæлд йæ курдиат.

1957 азы Тбилисы уагъд цыд Хуссар Ирыстоны литературæ æмæ аивады декадæ, аивадуарзджытæ сæ цæст æрæвæрдтой ирон лæппуйы диссаджы аивадыл æмæ хорзæх-джын æрцыд Кады грамотæйæ. Декадæйы фæстæ йæм бацыд Гуырдзыстоны зындгонд кафты академион ансамблы аивадон разамонæг æмæ директор Сухишвили Иликъо æмæ йын бамбарын кодта, цæмæй йæ ансамблы кафæг суыдаид. Кæй зæгъын æй хъæуы, ирон лæппуыйы нæ фæндыд йæ уарзон Ирыстон æмæ ирон коллективæй фæхицæн уæвын, фæлæ йæ уæддæр куыддæрты сразы кодтой. Иудзырдæй, ссис Сухишвилийы ансамблы кафæг æмæ йæ кæлæнтæгæнæг аивадæй æхцондзинад хаста канд уæды Советон Цæдисы адæмтæн нæ, фæлæ бирæ фæсарæйнаг аивадуарзджытæн дæр. Аслан коллективимæ æрзылд 42 фæсарæйнаг бæстæйы, уыцы нымæцы Америчы, Англисы, Францы, Ног Зеландийы, Австралийы, Испаны, Итали æмæ æндæр рæтты. Къæбысы фырт Англисы «Альберт Холлы» оперон театры йæ къахфындзтыл æркафыд сæ бæстæйы ускъарол Елизаветæ дыккаджы раз. Аслан уыд дыккаг ирон лæппу, Англисы ус-къаролы раз кафыны бар кæмæ æрхауд, фыццаг та уыд зындгонд ирон кафæг, Гуырдзыстоны сгуыхт артист Хетæгкаты Владимир.

Зæгъын æмбæлы иу цымыдисон цауы тыххæй. 1966 азы ансамбль гастролты уыд Италийы. Репетици цæуы дунейы хъуыстгонд оперон театр «Ла-Скала»-йы сценæйыл, улæфты рæстæджы фæссценæйæ чидæр ныццæлхъ кодта ирон зарæг «Дзауы уæрдæттæ тулгæ нал кæнынц…». Уый уыд ирон лæппу Къæбысты Асланы хъæлæс æмæ загъта, зæгъгæ, ахæм зындгонд сценæйыл уадз æмæ айзæла ирон зарæг. 1967 азы Австралийы сæйраг горæт Мельбурны уагъд цыд адæмон кæфтыты æппæтдунеон фестиваль æмæ уым Аслан нымад æрцыд æппæты техникондæр æмæ темпераментондæр кафæгыл. Уый тыххæй йын лæвæрд æрцыд сæрмагонд приз: бронзæйæ конд статуэткæ «Терпсихорæ». Къæбысы фырт архайдта СЦКП-йы цыппар съезды кæронбæттæн концерты.

Фæлæ азтæ куыд цыдысты, афтæ Къæбысы фырты дæр йæхимæ тынгдæр æлвæста Ирыстон æмæ йе мирон адæмы уарзт. Уый адыл 1977 азы хæрзбон загъта йæ коллективæн æмæ æрцыд йæ райгуырæн Ирыстонмæ.

Хуссар Ирыстонмæ æрыздæхгæйæ, стыр хæрзты бацыд йæ радтæг адæмæн. Уый нысан æрцыд паддзахадон ансамбль «Симд»-ы аивадон разамонæгæй æмæ йæ уæзгæ хай бахаста йæ рæзты хъуыддагмæ. Сарæзта ног программæ æмæ йын уыд стыр æнтыст. Нæ ансамбль хуынд æрцыд фæсарæнтæм дæр æмæ сæ базонгæ кодта нæ диссаджы аивадимæ. «Симд» ссис Ленинон фæскомцæдисы премийы лауреат. Фæлæ Асланы бæллиц ноджыдæр уыд, цæмæй кафты аивад бауарзын кæна сабитæн. Уый адыл Цхинвалы байгом кодта хореографион студи, цæмæй хъомыл кодтаиккой «Симд»-æн кадртæ. Уыцы студийыл æдæппæт рацыд 400 æрыгон кафæджы æмæ сын кафты сусæгдзинæдтæ амонын не ‘вгъау кодта Къæбысты Аслан йæхæдæг.

Йæ раттæг адæмыл æнувыд чи вæййы, æппæт йæ тых æмæ зонындзинæдтæ æнæвгъауæй чи хæлар кæны, уыдон свæййынц сæ адæмæн зынаргъ æмæ уарзон, æнустæм баззайынц сæ зæрдæты. Æмæ ахæм иузæрдион адæймагæй баззайдзæн Къæбысты Аслан дæр.

Хуыбиаты Н.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.