3-æм январы нæ горæты Сывæллæтты сфæлдыстады галуаны цытджын æгъдауæй байгом президентон наз бæлас. Мадзалмæ æрбацыдысты Президент Бибылты Анатоли, Хицауады уæнгтæ, Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали, йæ хæдивæг Гаглойты Элиса æмæ æндæртæ.

Зал уыд бæрæгбонвæлыст, æнкъардæуыд дзы хъарм атмосферæ. Ногазон бæрæгбонмæ хуынд æрцыдысты нæ республикæйы скъолаты райдиан кълæсты ахуыргæнинæгтæ. Мадзалы райдианы сывæллæттæ ирон æвзагыл раарфæ кодтой æрæмбырдуæвджытæн Ног азы цытæн. Уæдмæ сценæмæ фæзындысты Митын Дада æмæ Митын Чызг. Уыдон дæр зæрдæбын арфæтæ ракодтой сывæллæттæн. Ацы аз Галуаны коллектив бацæттæ кодта ног равдыстытæ. Сценæмæ рахызтысты Карибаг денджызы пираттæй Джек Воробей, иуномон фильмтæй Шрек æмæ Малефисента, Аладдинæй Джафар æмæ Нарты кадджытæй та – Батрадз. Сывæллæтты уарзон мультфильмты хъайтартæ сдзырдтой иронау. Голливуд æмæ Нарты эпосы хъайтарты сценæйыл тох кодтой «цыкурайы фæрдыг»-ы сæрыл, цыран фæуæлахиз Нарты Батрадз.

Мадзалы райдианы Галуаны кусджытæ сывæллæттæн байуæрстой алыгъуызон хуызты жетонтæ, цæмæй уыдон дæр мадзалы хъайтартимæ хайад райстаиккой алыгъуызон сценкæты. Æмæ афтæ дæр уыд. Сывæллæттæ сæ жетонты хуызтæм гæсгæ сценкæты хъайтартимæ хайад истой алыгъуызон ногазон равдыстыты æмæ афтæмæй арвыстой диссаджы рæстæг, сæ хъæлдзæг хъæлæба дардмæ хъуыст.

Сывæллæттæн ногазон арфæтæ ракодта Президент Бибылты Анатоли. «Арфæ уын кæнын Ног азы цытæн. Сымахæн хъуамæ стыр æнтыстытæ уа уæ ахуыры. Сæйраг у, цæмæй хъусат уæ ныййарджытæм, хъомылгæнджытæм, хистæртæм æмæ хорз ахуыр кæнат. Афтæ куы уа, уæд сымах уыдзыстут иууыл хуыздæр сывæллæттæ. Мæ зæрдæ уын зæгъы сабыр арвы бын цæрыны фæндиæгтæ, цæмæй уæ цæсгæмттыл арæхдæр хъаза мидбылхудт æмæ амондджын уат. Цæмæй уын æрвылаз дæр Ног азы Митын Дада лæвæрттæ дæтта, уый тыххæй хъуамæ ахуыр кæнат хорз æмæ уæхи хорз дарат куыд скъолайы, афтæ уынджы дæр. Ноджыдæр уын арфæ кæнын Ног азы цытæн», – загъта Президент.

Ногазон мадзалы хайад райстой ахуырадон къорд «ТЮЗ»-ы хъомылгæнинæгтæ, Сывæллæтты сфæлдыстады галуаны хореографион æмæ вокалон къордтæ. Мадзалы кæрон Сывæллæтты сфæлдыстады галуаны директор Джиоты Арянæ зæрдæбын æмæ æмбарынгæнæн ныхас акодта ахуыргæнинæгтимæ. Уый сæм бахатыд, зæгъгæ, нæ Галуаны алыгъуызон кружоктæм чи цæуы, уы-дон сæ къухтыл схæцæт. Хъыгагæн, залы уæвæг сывæллæттæй хæрз цъусæй схæцыдысты сæ къухтыл. Джиоты Арянæ банысан кодта, зæгъгæ, уæ сæрибар рæстæг те-лефонтимæ кæй æрвитут, уый раст нæу. Уый бæсты, зæгъ, æрбацæут, Галуанмæ уæ зæрдæмæ цы кружоктæ фæцæуой, уырдæм. Æнхъæлмæ, дам, уæм кæсдзынæн каникулты фæстæ.

Ногазон мадзалы хайад райстой Хуриты Гивийы номыл Цъинагары астæуккаг скъолайы 3 æмæ 4-æм кълæсты æртæ ахуырдзауы дæр. Семæ уыдысты скъолайы директор Гуссойты Ласко æмæ сæ ахуыргæнæг Быценты Аленæ. «Тынг райгондæй баззадыстæм мадзалæй. Нæ хъомылгæ-нинæгтæ райстой æхцондзинад», – банысан кодта Быценты чызг.

Кæронбæттæны мадзалмæ æрбамбырдуæвæг скъоладзаутæ Президент Бибылты Анатолиимæ систой зæрдылдарæн къам. Сывæллæттæ райстой сæ ногазон лæвæрттæ.

 

ПРЕЗИДЕНТ ФЕМБÆЛД ХИСТÆРКЪЛАСОНТИМÆ

3-æм январы ма Президент Бибылты Анатоли фембæлд республикæйы скъолаты хистæркъласонтимæ. Фембæлды ма хайад райстой Ахуырад æмæ зонады министр Гасситы Натали, Галуаны директор Джиоты Арянæ æмæ æндæртæ. «Ногазон назбæласы цур фембæлд гомыл нымад цæуы. Мах бузныг стæм Анатоли Ильяйы фыртæй, кæй нæм æрбацыд, уый тыххæй. Нæ хъомылгæнинæгты фæнды Президентмæ сæ цымыдисгæнæг фарстытæ радтын. Уыдон ацы фембæлдмæ сæхи рагæй цæттæ кодтой», – загъта Джиоты Арянæ.

Йæ рады, паддзахады сæргълæууæг Бибылты Анатоли дæр Ног азы цытæн арфæйы ныхæстæ загъта æрæмбырдуæвджытæн æмæ банысан кодта, зæгъгæ, уыдон  Ирыстоны сомбон кæй сты, уый. Загъта, зæгъгæ, йæ ныфс ис, сæ хорз фæндтæ иууылдæр кæй сæххæст уыдзысты, уымæй. Æрæмбырдуæвджытæй алкæмæн дæр фадат уыд Бибылты Анатолимæ сæ фарстытæ радтынæн, кæцытæ уыдысты алыгъуызон æмæ хаудтой куыд политикон, экономикон, афтæ социалон къабазмæ дæр.

Президенты бафарстой ацæугæ азы иууыл нысаниуæгджындæр цауты тыххæй. Паддзахады сæргълæууæг банысан кодта, зæгъгæ, сын коронавирусы пандемимæ æнæкæсгæйæ бантыст бирæ саразын. Уый радзырдта паддзахадон службæгæнджытæ, бюджетон æмæ техникон кусджытæн сæ куыстмызд кæй фæфылдæр, уый тыххæй, афтæ ма резервон электроадæттæн хаххы, Республикæ Хуссар Ирыстоны социалон-экономикон рæзтæн ахъазгæнæг Инвестицион программæйы æнтыстджын фæстиуджыты тыххæй. «Ноджы ма иу къахдзæф та у республикæйы социалон-экономикон рæзтимæ баст  программæйы бакуыст, кæцыйы фæлгæтты æххуыс кæндзысты амалиуæггæнджытæн, фермерон хæдзарадтæн. Кæд æмæ ацы аз уый саразын нæ къухты бафта, уæд Хуссар Ирыстоны фадæттæ фæфылдæр уыдзысты цалдæр хатты. Уый дæр у серьезон æнтыст», – загъта уый.

Президенты ма бафарстой, зæгъгæ,  æгæрон фадæтты хицау куы уаид, уæд фыццаг рады цы саразид адæмæн. «Кæцы адæймаджы нæ фæнды йæ адæмæн хæрзиуджытæ саразын? Ныртæккæ гæнæн куы уаид, уæд пандемийы фæстиуæгæн а-дунейæ чи ахицæн, уыдон фæстæмæ раздахин. Уымæн æмæ нæ чысыл Райгуырæн бæстæйæн алы адæймаг дæр тынг зынаргъ у. Æмæ иууыл сæйрагдæр та гæнæн куы уаид, уæд саразин афтæ, цæмæй нæ фæсивæд фæиппæрд уой мæлæтхæссæг фæндаг – наркоманийæ. Бирæтæ ныллæууынц ацы тæссаг фæндагыл царды сæхи не ссарынц, афтæмæй. Æз уæм сидын, цæмæй царды зындзинæдтæй макуы фæтæрсат æмæ  æнцон фæндæгтæ ма агурат», – банысан кодта уый.

Скъоладзаутæ бацымыдис кодтой паддзахады сæргълæууæджы цардвæндагмæ скъолайæ райдайгæйæ суанг президенты бынаты онг, йæ сабибонты бæллицтæ æмæ къухдариуæггæнæджы нысæнттæм. Бибылты Анатоли банысан кодта, зæгъгæ, чысылæй фæстæмæ зыдта, йæ цард кæй сбæтдзæн æфсæддон профессиимæ, уый. Æмæ астæуккаг скъола каст фæуыны фæстæ бацыд Рязаны уæлдæфон-десантон уæлдæр ахуыргæнæндонмæ. Йæ ныхæстæм гæсгæ йæ, хъуыдыты дæр нæ уыд искуы Хуссар Ирыстоны сæргъ слæудзæн, уый. «Мах нæхæдæг цыфæнды плæнттæ ма кæнæм, уæддæр нын Хуыцау равзары нæ фæндаг, амоны йын цы куыст кæндзæн, уый. Кæцыфæнды паддзахады сæргълæууæгæн дæр иууыл сæйрагдæр у йæ адæмы æдасдзинад. Æмæ æрмæстдæр уæд ис дзурæн бæстæйы цардархайды алыгъуызон фадгуыты рæзтыл. Æфсæддон хъуыддаг комкоммæ дæр баст у æдасдзинадимæ. Æфсæддон адæймаг нырма лæмбынæг ахъуыды æмæ анализ кæны æмæ уый фæстæ райсы уынаффæ. Мæ професси мын бæрæгæй æххуыс кæны мæ паддзахадон архайды», – загъта Президент.

Скъоладзаутæ бацымыдис кодтой ца-хæм професситæ равзарын хъæуы, цæмæй фидæны республикæйæн исты пайда æрхæссой. Бибылты Анатоли банысан кодта, зæгъгæ, уæ тагъд рæстæджы бахъæудзæн ахсджиаг уынаффæ райсын – профессионалон фæндаг равзарын, кæцы суыдзæн æнтыстджын фидæны бындур. «Фарст тынг ахсджиаг у. Алы фадыджы дæр ис хъæуæг дæсныйæдтæ. Æнæниздзинады къабазы – терапевттæ, хирургтæ, хъæууонхæдзарадон фадыджы – агрономтæ, ветеринартæ. Ацы професситы рейтинг у ныллæг, фæлæ сæ пайда та  у стыр. Ахуырады къабазы хъæуынц химиктæ, физиктæ, биологтæ, математиктæ. Чи нын ахуыр кæндзæн дарддæр нæ сывæллæтты, кæд æмæ ахуыргæнæджы професси ма равзарой, уæд. Æвзарын хъæуы ахæм професситæ, кæцытæ пайда æрхæссдзысты нæ республикæйæн», – загъта уый. Президент банысан кодта, зæгъгæ, ныййарджытæн сæ фылдæр, хуыздæрæн, сæ сывæллæтты арвитынц ахуырмæ таможнæйы, медицинæйы, сæрмагондæй, стоматологоийы профилы фæдыл, фæлæ, зæгъ, сæ ахуыр куы фæвæййынц, уæд сын куысты бынæттæ нæ разыны æмæ, зæгъ, уымæ гæсгæ æвзарын хъæуы уæлдæр ранымад хъæуæг професситы.

Хистæркъласонтæ ма сæ хъусдард аздæхтой ирон æзаджы рæзты проблемæмæ, афтæ ма республикæйы хъæутæ кæй æдзæрæг кæнынц æмæ экологион æдасдзинады фарстытæм дæр.  Фембæлды хайадисджытæй иу – гимназ «Альбион»-ы ахуырдзау, Президенты бафарста Хуссар Ирыстоны ногдæр историйы фæдыл ахуыргæнæн чиныг саразыны фадæтты тыххæй. Бибылты Анатоли йын сдзуапп кодта, зæгъгæ, ацы здæхты куыст цæуы.

Паддзахады сæргълæууæг банысан кодта, зæгъгæ, республикæйы рæзтæн ахъазгæнæг сæйраг аспекттæй иу у интеллектуалон-ахуыр æхсæнад. «Мæн тынг фæнды, цæмæй æвзонг адæймæгтæ бамбарой, зæгъгæ, адæймаджы  рæзт æрмæст спорт кæй нæу, иууыл сæйрагдæр сты зонындзинæдтæ».

Фембæлды кæрон скъоладзаутæ бахатыдысты Президентмæ, цæмæй сын зæгъа адæймаджы сæйраг миниуæгыл цы нымайы, уый. «Æгъдау æмæ бæрндзинад сты æхсæнады иууыл хъæуæгдæр миниуджытæ. Æнæ адæймагдзинадæй цахæмфæнды миниуджытæ дæр сафынц сæ мидисджын хай», – банысан кодта уый.

Паддзахады сæргълæууæгимæ фембæлд рауад цымыдисон æмæ мидисджын, кæцы аххæссыд æртæ сахатæй фылдæр.

Банысан кæнын хъæуы уый дæр æмæ  фембæлды рæстæджы йæ хайадисджыты зæрдæтæ сæ рæсугъд аивадæй кæй хъæлдзæг кодтой зарæггæнджытæ Лалыты Альберт, Хъодалаты Мария, Харебаты Марта, Плиты Григори æмæ æндæртæ.

ДЖИОТЫ Екатеринæ

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.