Халсæртты ног хуызтæ æркæныны фæстиуæгæн, Знауыры районы Дзагъинайы хъæуы арæзт æрцыд зонадон-аграрон хъæрмуат. Йæ саразæг ХИПУ-йы химийы кафедрæйы хистæр ахуыргæнæг, хъæууон хæдзарадон зонæдты кандидат Хъæцмæзты Джони. Ахуыргонд бацархайдта пъамидоры ног хуызтæ ракæныныл, кæцытæ нæ æрдзон-климаты иттæг хорз зайдзысты. Дыууæ пъамидоры хуызтæ «Рубиновое сердце» æмæ «Титан» баиу кæнгæйæ, æрзайын кодта ног сорт. Нырма йын ном нæма æрымысыд, фæлæ ацы хуыз пъамидор иттæг бæркадджын  у.

Ахуыргонд йæхæдæг куыд зæгъы, афтæмæй йе ‘ввахс хион Гæджиты Геннадиимæ иумæ ивгъуыд аз сарæзтой хъæрмуат, 350 квадратон метры бæрц. Ныссагътой дзы 42 сорты бæрц пъамидортæ. Уыдонæй алкæцы дæр уазал бонты домдта хицæн хъармдзинады режим. Хъæрмуат хъармдзинад иста, зæххы мæры цы сæрмагонд хъармгæнæн системæ арæзт æрцыд, уырдыгæй. Сæрмагонд электронон системæ та арæзт у афтæ, цæмæй æмбæлон режим дæтта, уыцы-иу рæстæг хъармдзинад æмæ умæлад. Хъæрмуаты цы пъамидоры сорттæ сагъд æрцыд, уыдонмæ хаст цыд натуралон хъацæнтæ. Джони хорз зоны нæ республикæйы бирæ бынæтты кæй ис цементон туф. Уымæн та йæ мидæг ис 40 макро æмæ микроэлементы. Уыцы биохъацæн хъæздыг кæны зæхх, зайæгойтæ зайынæн та у иттæг хорз фæрæз. Сидераци та зæхх хъæздыг кæны азот æмæ органикон элементтæй. Аразгæ та йæ кæнынц кæрдæджытæй. Ныккалынц сæ уæрмы, уым бамбийынц æмæ сæ стæй цадæггай хæссынц мæрмæ. Æнæуый ахуыргонд куыд амоны, афтæмæй иууыл хуыздæр æмæ эффективондæр у органикон хъацæн, фæлæ нæ республикæйы уыйбæрц фосдарды хæдзарадтæ кæй нал ис, уымæ гæсгæ уæййаг нал вæййы. Пъамидоры садзæнтæ æнæнизæй кæй байрæзтысты, уымæн ма ис иу сусæгдзинад. Хъæрмуат у æхгæд, зайæгой йæ чысылæй фæстæмæ хъахъхъæд цæуы алыгъуызон низтæй. Ныр ацы сорт кæд эксперименты хуызы сагъд æрцыд, уæддæр фидæнмæ бæрæг фæфылдæр уыдзысты йæ садзæнтæ. Уымæн æмæ ацы сорт хæрзгъæддæр æмæ хъæздыгдæр у микроэлементтæй. Стæй кæд кæронмæ адаптаци цæуа нæ æрдзон-климатон уавæрты, уæд уый фæстæ тауинаг апарахат кæндзæн нæ республикæйы.

Хъæцмæзты Джони куыд зæгъы, афтæмæй пъамидоры иннæ хуызтæ дæр зайæн сты, хъаст сæ нæ кæны, фæлæ цæмæдæр гæсгæ ацы ног сорт йæ зæрдæмæ æввахсдæр у, зонадон бындурыл æй кæй æрзайын кодта, æвæццæгæн, уымæ гæсгæ. Нæ фарст, сæ хъæрмуаты ма цы халсартæ æрзайын кодтой, зæгъгæ,  уый тыххæй та нын радзырдта, уый размæ та кæй бакуыста хъæдуры ног хуызтæ æркæныныл. Куыд рабæрæг, афтæмæй хъæдуры ног хуыз схуыдта «Вигны». Зайы ма йæм волгоградаг картоф дæр. Уыдонæй, дам, иу бынæй сисæн ис 4-5 килограмм картоф. Ам ма сагъд ис баклажантæ, джитъритæ æмæ цывзытæ дæр.

Ивгъуыд аз, мах нæ газеты фæрстæй сæ иуы фыстам Хъæцмæзты Джонийы тыххæй. Уæд та ахуыргонд бакуыста кипраг нурыйы сорт «Рокамболь»-ыл. Уыцы фæстиуæгæй дæр иттæг райгонд у. Зæгъы, «Рокомболь» хуыздæр тыллæг кæй дæтты бынæттон нурыйæ, махмæ цы нурыйы хуызтæ зайы, уыдонæй ма, дам, хицæн кæны, къаддæр кæй судзы, уымæй дæр.

УАЗÆГТЫ Марфа

 

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.